Ғазога қарши хиёнатнинг янги босқичи

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ

Ғазога қарши хиёнатнинг янги босқичи

Шайх Юсуф Мухораза

Муборак Фаластин замини

Трамп томонидан 2025 йил октябр ойининг бошларида Ғазода жорий этилган оташкесим Нетаняху учун нажот чамбараги бўлди. Чунки унинг ўжарлиги бутун дунё халқларини, айниқса Европа ва Америка аҳолисини ғазабга келтириб, босқинчи вужудга нисбатан жамоатчилик позицияларида кескин ўзгаришларни пайдо қилаётган эди. Шунингдек, бу оташкесим босқинчи вужуднинг ўз манфаатларига зид бўлган натижаларни келтириб чиқарган очкўзликларига тўсиқ бўлди. Чунки бу шафқатсиз уруш унинг дунё миқёсидаги обрўсига путур етказди. Ҳатто унга ва уни қўллаб-қувватловчиларга қарши жамоатчилик фикрини қўзғатиш қуроли бўлиб қолди. Уни қўллаб-қувватлаётган дунё раҳбарлари ҳам оммавий қирғинда иштирок этиш айби билан Халқаро жиноят судига тортилиб қолишдан қўрқа бошлашди.

Бу келишув Америкага содиқ режимлар учун муваффақият шаклида юзага келди. Чунки улар ўзларини Ғазони ўлим ва вайронагарчиликдан қутқарувчи сифатида намоён қилиб, шу орқали АҚШ талабларини — хусусан, қаршилик ҳаракатини қуролсизлантириш шартларини — амалга ошириш учун аралашув имконини яратишга эришдилар. Улар ёрдам ва қутқарув шиори остида тақдим этилаётган қайта қуриш дастурларини Америка манфаатларига хизмат қилувчи инвестициявий лойиҳаларга айлантириб, бу жараённи муайян иқтисодий формулалар, шартлар ва суверенитетга таъсир қилувчи битимлар билан боғлаб қўйдилар. Мазкур битимлар кейинги босқичларда мавжуд манфаатларни эксплуатация қилиш учун йўл очади.

Трамп ҳозирда ўзининг Ғазо ва ундаги барча ишлар устидан назорат ўрнатишига имкон берадиган махсус бир формулани ишлаб чиқиш ҳақида бош қотирмоқда.

Америка араб ҳукмдорлари учун орқага қайтиш йўлини очиқ қолдирди. У оташкесим бўйича музокараларда иштирок этган айрим шахсларни ўзларини алданган деб баёнот беришга ундади. Уларнинг айтишларича, оташкесим бўйича аслий таклиф ҳақида улар хабардор қилинмаган ва уларга тақдим этилган лойиҳа амалга оширилган реал келишувдан мутлақо фарқ қилган. Аслида эса, улар ўзларини алданган деб кўрсатишни истаяптилар. Чунки, айниқса, яҳудий вужуди ўз мажбуриятларига амал қилмаслиги, ҳар қандай шартномани юзаки қабул қилиб, энг кичик баҳона билан уни бузиши маълум экан, улар учун ўзларини алданган деб кўрсатиш хиёнаткор сифатида кўринишдан яхшироқдир. Агар ушбу давлатларга мансуб оммавий ахборот воситалари вакилларининг баёнотларига диққат билан назар солсак, аён бўладики, бу режимлар Фаластин ва унинг аҳлига нисбатан душманликда ҳатто Американинг ўзи ҳам ета олмаган даражаларга чиқиб улгурган. Масалан, Бирлашган Араб Амирликларига тобе айрим журналистлар келишувда «Ҳамас» ҳаракатининг ўтиш даврида сақлаб қолинганидан ва сиёсий саҳнадан бутунлай четлатилмаганидан қаттиқ тушкунликка тушганликларини очиқ баён қилдилар. Агар ушбу тузилмаларга мансуб оммавий ахборот воситалари вакиллари ҳатто Трампни ортда қолдирган экан, у ҳолда уларга тақдим этилган лойиҳа аслий келишувдан фарқ қилгани учун алданишган, деган даъвони қандай қилиб ҳақиқат деб қабул қилиш мумкин?!

Ҳамас ҳаракати умумий йўналишга розилик билдирди ва тафсилотларни музокаралар орқали ҳал этишни маъқул кўрди. Бироқ Трамп ушбу розиликдан фойдаланиб, вазиятни ўз назоратига олди ва айнан шу розиликка суянган ҳолда ўз сиёсий манфаатлари йўлида ҳаракатга ўтди. У зўравон кучга таянади, шу билан бирга дунё сиёсий муҳитининг босими остида қолмаслик учун ҳам ҳаракат қилмоқда. Чунки Фаластин муаммоси халқаро сиёсат марказига айланиб, унинг ва умуман Ғарб сиёсатининг бутун дунёда кенг қамровли халқ норозилигига сабаб бўлмоқда. Трамп эса айнан шу ғазаб тўлқинини босиш умидида ҳаракат қилмоқда.

Яҳудий давлати келишувга ихтиёрсиз равишда рози бўлганига қарамасдан, ҳануз уни ўз манфаатига мос изоҳлаш ва уни амалдан чиқариш йўлларини изламоқда. У Ғазога қарши урушда эришолмаган мақсадларига эришиш учун ушбу келишувни айланиб ўтишга уринмоқда. Ҳозирнинг ўзида ҳам бу вужуд келишувнинг бир неча бандларини бузмоқда ва бунга Ҳамас ҳаракати томонидан келишув шартларига риоя қилинмаётганини баҳона қилмоқда. Шу тариқа у Ливан билан бўлган илгариги тажрибасини такрорламоқда. Ҳатто келишувдан бўйин товлашни давом эттириб, Ғарбий соҳилни ўз таркибига қўшиш масаласини қонуний деб кўрсатишга уринмоқда. Буни Кнессет орқали овоз бериш йўли билан қонунийлаштиришга ҳаракат қилмоқда. Натижада, Трамп ушбу сиёсатни очиқ рад этишга мажбур бўлди, ҳатто яҳудий вужудига молиявий ёрдамдан маҳрум этиш билан таҳдид қилди.

Яҳудий вужуди халқаро миқёсда шундай мақомга эгаки, у Ғарб давлатлари учун стратегик манфаат сифатида қаралади ва ҳар қандай шароитда уни ҳимоя қилиш зарурати туғилади. Бундан ташқари, у аслида унга қарши туриши керак бўлган араб давлатларини ҳам унга хизмат қилувчи, ҳамкорлик қилувчи субъектларга айлантиради. Натижада, бу давлатлар яҳудий вужудига молиявий, ҳарбий ва сиёсий ёрдам, шунингдек, бошқа кўмак турларини тақдим этмоқда. The Washington Post нашрида эълон қилинган сўнгги маълумотларга кўра, яҳудий вужуди ва олти араб давлати — яъни Миср, Иордания, Саудия Арабистони, Қатар, Баҳрайн ва Бирлашган Араб Амирликлари ўртасида махфий иттифоқ мавжудлиги фош бўлди. Ушбу давлатларнинг айримлари ҳатто Ҳамасга қарши ҳақиқий урушга киришишга тайёр эканини очиқ эълон қилган. Улар Ғазода Трамп хоҳлаган ва рози бўладиган сиёсий-ҳарбий муҳитни шакллантиришга уриняптилар.

Бу режимлар шуни тушуниб етмаяптики, уларнинг бешарм ва хиёнаткорона хатти-ҳаракатлари уларни бутун Уммат билан юзма-юз тўқнаш келишига олиб келади. Чунки эндиликда барча учун равшан бўлдики, бу ҳокимиятлар минтақа миқёсида Америка манфаатларига хизмат қиладиган пасткаш воситаларга айланган. Ҳатто улар фақатгина хизмат қилиб қолмасдан, АҚШнинг мақсадларини диққат ва фидоийлик билан амалга ошириш учун ҳаракат қилиб келмоқда. Бундай вазият Умматни тез ҳаракатга келиб, Американинг сиёсий йўналишларига қоришиб кетиш ҳолатини тўхтатишга ундайди. Бунинг учун хиёнаткор режимларни жиловлаш ва уларни — Умматга қарши курашаётган мустамлакачилик воситаси сифатида — бутунлай илдизи билан бартараф этиш йўлида жиддий ҳаракат қилиш талаб этилади.

Агар Уммат ўз ҳукмронлигини ва ҳақиқий сиёсий иродасини тиклаш йўлида жиддий ҳаракатга келмаса, у ҳолда у Америка, Ғарб ва минтақадаги уларнинг асрандиси (яҳудий вужуди) учун ўйин майдончаси ва емиш бўлиб қолаверади. Натижада, бу вужуднинг такаббурлиги янада ортса ортадики, у янги-янги ерларни ютиб юборишга уринади — бугун Жанубий Сурия ва Ливанда кузатилаётган ҳолат бунга яққол мисолдир.

Айнан шунинг учун Уммат жиддий ва қатъий ҳаракатга ўтиши, мусулмонларни бирлаштирадиган ва уларнинг салоҳиятини юртларини озод этиш йўлида сафарбар қиладиган тузилмани барпо этиши шарт. Шунингдек, улар орасида Роббиларининг Китобини ҳаёт мезони сифатида татбиқ этиши лозим. Зеро, айнан шу билангина улар дунёда ҳам, охиратда ҳам азизлик ва шарафга эришадилар.

Роя газетасининг 2025 йил 29 октябр, чоршанба кунги 571-сонидан